Het is een nog te onbekend gegeven: achter veel vechtscheidingen kan een subtiel maar uiterst destructief patroon van emotionele en psychische mishandeling schuilgaan. Als sprake is van deze ernstige vormen van huiselijk geweld werken veel interventies niet, omdat de aannames die achter vechtscheidingen schuilgaan vaak niet kloppen:
“Professionals houden veel situaties waarin emotionele en psychische mishandeling plaatsvinden nu nog onbedoeld in stand, omdat ze ten onrechte uitgaan van een gelijkwaardige strijd.”
Dat betogen Iris Koops en Tako Engelfriet in het opinieartikel Emotionele en psychische mishandeling: een ongezien, onbegrepen en ingrijpend probleem dat net gepubliceerd is in het februarinummer van het Tijdschrift voor Orthopedagogiek.
In dit artikel gaat Stichting het Verdwenen Zelf in op de ernstige onveiligheid en onbegrepen problemen van slachtoffers van emotionele en psychische mishandeling, specifiek bij vechtscheidingen.
Plegers van deze vormen van mishandeling zijn vaak goed in staat om zowel het slachtoffer als de hulpverlening op het verkeerde been te zetten: “Terwijl getraumatiseerde slachtoffers angstig, verward en emotioneel overkomen op professionals en de oorzaak van gezinsproblemen lijken te zijn, komen daders richting zorgverleners of rechters vaak stabiel over. Hierdoor kan het vaak ook jarenlang ongemerkt voortbestaan.”
Het kan leiden tot onvolledige analyses en verkeerde beslissingen binnen het familierecht en de jeugdzorg. Met vaak heftige gevolgen voor de getroffen partner, en kinderen die ernstig in de knel komen.
Het fnuikende is dat slachtoffers zichzelf vaak al veel te veel verantwoordelijkheid toedichten voor iets waar ze nooit om gevraagd hebben: mishandeling. “Het snelle benadrukken van het ‘eigen aandeel’ van slachtoffers werkt daarom averechts: ze voelen al veel schuld en schaamte, daartoe aangewakkerd door de dader, en moeten vervolgens nog meer aan zichzelf werken.”
Slachtoffers staan vaak voor schier onmogelijke keuzes binnen het familierecht: ze moeten telkens meewerken aan onveilige, hertraumatiserende trajecten of lopen het risico als onwillige of vechtende ouder behandeld te worden als ze zichzelf willen beschermen tegen nog meer mishandeling.
Het artikel biedt echter ook hoop, tips en inzichten voor professionals. En zes aanbevelingen hoe het beter kan. Zeker bij individuele traumatherapie kunnen professionals bijvoorbeeld een groot verschil maken in het leven van slachtoffers: “Woorden als ‘je bent niet gek’ en ‘het ligt niet aan jou’ veroorzaken een enorme opluchting en bieden een ingang tot herstel van autonomie.”
Professionals in de jeugdzorg of het onderwijs kunnen met een traumasensitieve aanpak slachtoffers binnen de huidige kaders goed verder helpen, ook al is eigenlijk een forse wijziging nodig van het beleid van de overheid ten aanzien van emotionele en psychische mishandeling.
Meer weten? Klik dan hier om het gehele artikel te lezen.
Wat een mooi, helder en informatief artikel! En zo mooi breed beschreven in de maatschappelijke context. Ik ga dit artikel zeker delen. Bedankt!
Hartelijke groet,
Annemiek
Dank Annemiek! Fijn dat je het gaat delen, elke professional die we hiermee weten te bereiken, is er mogelijk weer eentje die anders met deze problematiek leert om te gaan.
Wauw. Goed omschreven en zo duidelijk. Mijn ervaring met traumatherapie is gelukkig erg goed geweest. Bovenstaande opmerkingen deden veel, maar ook het woord ‘ontschuldigen’ kwam vaak voorbij. Maar een therapeut moet wel specifieke kennis hebben om hier mee om te kunnen gaan.
Dank Immi, en fijn dat de traumatherapie je geholpen heeft.
Mooi omschreven ja en heel belangrijk om het slachtoffer te ondersteunen en leren een andere betekenis te geven na trauma met als startpunt het verontschuldigen in de behandeling.
Dank Sandra, goed dat jij/jullie hier aandacht aan besteden!