Veel cliënten in de GGZ merken dat hun traumaklachten niet gezien worden in de GGZ, en vaak ook niet de achterliggende emotionele en psychische mishandeling die ze hebben meegemaakt of nog steeds meemaken. Dat leidt vaak tot allerlei (mis)diagnoses. Om aan deze problematiek bekendheid te geven, heeft het Verdwenen Zelf hierover een artikel geschreven voor het e-magazine van GGZ Totaal.
Slachtoffers lopen vaak jarenlang bij psychologen of andere zorgverleners en komen er maar niet achter waar hun problemen vandaan komen. Ze krijgen soms allerlei psychiatrische of psychologische diagnoses, die hun klachten juist verergeren. Niet alleen moeten ze hun problemen al zelf dragen, ze hebben nu ook een psychisch stempel dat lijkt te bevestigen dat ze ‘gek’ zijn. Dat er echts iets niet aan hen klopt. Iets waarvan de dader maar al te vaak juist doelbewust het slachtoffer heeft proberen te overtuigen:
Door de vaak jarenlange en subtiel steeds verder opgevoerde psychische strijd en emotionele druk gaan deze cliënten steeds meer denken dat alles aan henzelf ligt. Ze twijfelen steeds meer aan hun perceptie van de realiteit en hun schuld- en schaamtegevoelens nemen toe. De dagelijkse lading leugens, halve waarheden, subtiele verdraaiingen, bedekte verwijten en vaag geformuleerde bedreigingen eisen hun tol. Elke minieme ruimte die een slachtoffer vraagt voor een alledaagse wens, gevoel, gedachte of behoefte wordt door de dader gebruikt om een zaadje van twijfel te planten.
Emotionele en psychische mishandeling is echter ook vaak verborgen en verhuld, waardoor zowel slachtoffers als behandelaren het niet goed kunnen zien. Om hierin een verschil te maken, hebben slachtoffers en zeker GGZ professionals allereerst kennis nodig. In dit artikel laten we hen zien wat emotionele en psychische mishandeling is, hoe vaak het voorkomt en wat GGZ professionals kunnen doen. Zodat ze handvatten krijgen om de problematiek beter te gaan herkennen, erkennen en behandelen.
Naast het juist kunnen duiden van problemen, vraagt het ook om een actieve, betrokken hulpverlener die stelling neemt tegen de mishandeling. Het vraagt dat hulpverleners in de GGZ niet alleen naar de klachten zelf kijken, zoals depressie of angst, maar verder kijken. Over het ‘eigen aandeel’ in de situatie van slachtoffers beginnen is niet productief bijvoorbeeld. Slachtoffers hebben juist empathie en begrip nodig voor iets waar ze nooit om gevraagd hebben.
Het is belangrijk dat emotionele en psychische mishandeling niet alleen binnen de hulpverlening, maar zeker ook door de politiek erkend worden als ernstige vormen van mishandeling. Het is bijvoorbeeld in Nederland nog niet strafbaar. Er is dus nog een wereld te winnen. Maar elke stap is er een, om in de samenleving tot een bewustwordingsverandering te komen die hard nodig is.