De essentie van psychische mishandeling overbrengen

Dit is een gastcolumn van Leonie en Nathalie

“Een kind dat is mishandeld blijft van zijn ouders houden. Het stopt juist met houden van zichzelf.” Dat is de pijnlijke realiteit die slachtoffers van ernstige emotionele en psychische mishandeling in hun jeugd kennen. Maar hoe breng je dit over aan een groep studenten die mogelijk nog helemaal niet bekend zijn met de impact van deze ernstige vorm van mishandeling?

Het was de uitdaging waar wij, slachtoffers van emotionele en psychische mishandeling in onze jeugd, voor stonden. En het is goed gegaan! Eind april hebben wij, op verzoek van het Verdwenen Zelf, een online presentatie gegeven aan studenten van verschillende hbo opleidingen van de HAN (Hogeschool Arnhem Nijmegen), over het opgroeien onder een narcistische ouder en de gevolgen daarvan (psychische en emotionele mishandeling). Deze presentatie was onderdeel van de minor “Het kwetsbare kind” en bedoeld voor studenten met interesse in kwetsbare kinderen en studenten die in de toekomst willen gaan werken met (kwetsbare) kinderen en hun gezinssysteem.

Voor ons als ervaringsdeskundigen was het op zich fijn en belangrijk om de bekendheid over emotionele en psychische mishandeling bij jonge professionals te kunnen vergroten. Hoe eerder dit type mishandeling (h)erkend wordt, hoe beter. Maar hoe breng je het in 1,5 uur over aan mensen die deze vorm van mishandeling misschien niet kennen? Voor ons was het qua voorbereiding best een zoektocht om de juiste verhouding te vinden tussen ons persoonlijke verhaal en de theorie. Ook het vinden van de juiste woorden om iets wat je voelt over te brengen was lastig. Uiteindelijk hebben we ervoor gekozen om aan de hand van treffende quotes als de eerder genoemde, “A child that’s being abused by its parents doesn’t stop loving its parents, it stops loving itself” en “I have a gaping, painful hole in my soul… Where good, loving parents and a normal, safe childhood should have been*”, de essentie van psychische mishandeling over proberen te brengen, aangevuld met onze persoonlijke ervaringen.

Op persoonlijk vlak was deze presentatie ook best pittig. Alle stof die we behandelden hebben we immers zelf ondervonden en doorleefd. Van het verborgen karakter van emotionele en psychische mishandeling en het doolhof van zelfhaat en zelftwijfel waar de pleger je in achter laat, tot het totale verlies van contact met jezelf, en de levenslange gevolgen in de vorm van complex trauma.

We hebben er wel een heel goed gevoel over dat we dit gedaan hebben. Zelf hebben wij er een lange zoektocht naar de juiste hulp opzitten, en hoe bijzonder is het om bij te kunnen dragen aan deskundigheidsbevordering bij huidige studenten in de hulpverlening!

Bij de start van de presentatie hebben we een aflevering van de serie ‘Getekend, sporen van kindermishandeling’ laten zien. Deze aflevering kun je hier terugkijken:
https://www.eo.nl/artikel/serie-getekend-sporen-van-kindermishandeling

Aan het einde van de presentatie hebben we ons gericht op de juiste behandeling van complex trauma en benoemd dat slachtoffers vaak een misdiagnose (zoals persoonlijkheidsstoornis) krijgen. Hoe eerder slachtoffers en behandelaars hier zicht op krijgen, hoe sneller de juiste behandeling en traumatherapie kan worden aangeboden. Ook hebben we verteld over het Verdwenen Zelf, de boeken van Iris Koops en de therapeuten die zijn aangesloten bij het netwerk. Wij hebben zelf veel aan het aanbod van het Verdwenen Zelf en wensen dit alle slachtoffers die proberen te herstellen van psychische mishandeling toe. Het is zo belangrijk dat je eindelijk begrepen wordt en de juiste hulp krijgt.

Uiteindelijk waren er 35 studenten die onze digitale presentatie hebben gezien. Na afloop van de presentatie kwamen er nog een paar goeie vragen over onder andere de rol van de andere ouder en over de verschillende therapievormen voor (complex) trauma. Ook werden we achteraf gebeld door een docent van de minor dat een student zichzelf herkend had in onze presentatie, en of ze onze informatie door mocht sturen. Al met al was het een ervaring die voor ons confronterend en tegelijkertijd bijzonder was. We hopen dat we bij de studenten zaadjes hebben geplant die zullen uitgroeien tot volgroeide bomen van wijsheid en kennis over psychische mishandeling, waar zijzelf en hun toekomstige cliënten in de toekomst de vruchten van kunnen plukken.

* “Ik heb een gapend, pijnlijk gat in mijn ziel, waar goede, liefhebbende ouders en een veilige jeugd hadden moeten zitten.”